ศูนย์ข้อมูลธุรกิจไทยในนครโฮจิมินห์ขอนำเสนอบทความพิเศษ “สิ่งที่คุณต้องรู้ก่อนการมาลงทุนในเวียดนามตอนใต้” โดยนักลงทุนต้องศึกษาข้อมูลก่อนตัดสินใจลงทุนว่ากลุ่มธุรกิจที่ตนประสงค์จะเข้ามาลงทุนนั้นได้รับอนุญาตให้ลงทุนได้หรือมีลักษณะที่ถูกต้องตามข้อกำหนดและเงื่อนไขตามกฎหมายเวียดนามหรือไม่
ธุรกิจที่ห้ามลงทุนในเวียดนาม
ร่างกฎหมายฉบับที่ 67/2014/QH13 เนื้อหาเกี่ยวกับการลงทุนโดยตรงจากต่างชาติ ระบุว่า นักลงทุนต่างชาติสามารถลงทุนในด้านใดก็ได้ ยกเว้นธุรกิจดังต่อไปนี้ 1) ยาบางประเภทที่ระบุไว้ตามกฎหมาย 2) สารเคมีหรือแร่ธาตุบางประเภทที่ระบุไว้ตามกฎหมาย 3) สัตว์หรือพืชที่เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ 4) ธุรกิจการค้าบริการทางเพศ 5) การค้ามนุษย์หรืออวัยวะมนุษย์ 6) กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการสืบพันธุ์โดยไม่อาศัยเพศ และ 7) ประทัดไฟ โดยสามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้จาก http://www.moj.gov.vn
นอกจากนี้ ยังมีธุรกิจที่องค์การการค้าโลก (WTO) ไม่อนุญาตให้นักลงทุนต่างชาติลงทุน ได้แก่ 1) การเก็บขยะโดยตรงจากครัวเรือน 2) การขายและการตลาดที่เกี่ยวกับสายการบินหรือการจองผ่านเว็บไซต์ (สายการบินสามารถให้บริการผ่านทางสำนักงานจำหน่ายตั๋วหรือตัวแทนจำหน่าย) 3) บริการเกี่ยวกับสัตวแพทย์ศาสตร์ และ 4) การให้บริการนอกสถานที่ของบริษัทนำเที่ยวต่างๆ
ธุรกิจที่ลงทุนได้โดยมีเงื่อนไข
กฎหมายยังกำหนดธุรกิจ 267 ประเภทที่เปิดให้นักลงทุนชาวต่างชาติมาลงทุนถ้านักลงทุนต่างชาติปฏิบัติตามได้ครบถ้วนตามข้อกำหนด เช่น ต้องมีเงินทุน หุ้นส่วนหรือวิธีการลงทุนตามจำนวนที่กฎหมายกำหนดไว้ เป็นต้น โดยแต่ละประเภทจะมีข้อกำหนดและข้อควรปฏิบัติที่แตกต่างกันออกไป อาทิ ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาที่จะมีกฎหมายเฉพาะในแต่ละประเภทวิชาและระดับการสอน และธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ที่กำหนดเงื่อนไขให้ชาวต่างชาติสามารถลงทุนในแต่ละประเภทแตกต่างกัน เช่น การเช่าที่ดินเพื่อประกอบธุรกิจคอนโดมิเนียมหรือการเช่าที่ดินเพื่อสร้างนิคมอุตสาหกรรม เป็นต้น
กรมส่งเสริมการลงทุนต่างชาติ สังกัดกระทรวงการวางแผนและการลงทุน ได้ทำรายการเงื่อนไขสำหรับการลงทุนของต่างชาติในเวียดนาม ในเว็บไซต์ http://dautunuocngoai.gov.vn/fdi/nganhnghedautu. โดยกล่าวถึงข้อกำหนดและเงื่อนไขที่นักลงทุนต้องปฏิบัติตาม โดยครอบคลุมถึงธุรกิจ 18 ประเภทที่มีเงื่อนไขพิเศษอีกด้วย นักลงทุนสามารถอ่านภาษาอังกฤษได้ที่ http://dautunuocngoai.gov.vn/Home/en.
ข้อจำกัดในการลงทุนโดยต่างชาติ
จำนวนหุ้นที่นักลงทุนชาวต่างชาติสามารถถือได้ ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย พันธกรณีของเวียดนามในการเปิดการค้าและการบริการเสรีภายใต้กฎองค์การการค้าโลก และประเภทของธุรกิจอาจกำหนดสัดส่วนการถือหุ้นขั้นต่ำของฝ่ายเวียดนามเป็นเงื่อนไขสำหรับการถือหุ้นของนักลงทุนต่างชาติ เป็นต้น ประเภทธุรกิจที่มีเงื่อนไข ดังนี้
1. ธุรกิจเกี่ยวกับการโฆษณาที่ไม่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนาม
2. ธุรกิจเกี่ยวกับการเกษตร การล่าสัตว์และการป่าไม้ที่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนามขั้นต่ำร้อยละ 49
3. ธุรกิจโทรคมนาคมที่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนามขั้นต่ำร้อยละ 30-51 ขึ้นอยู่กับประเภทของธุรกิจ
4. ธุรกิจการผลิตและจำหน่ายภาพยนต์ที่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนามขั้นต่ำร้อยละ 49
5. ธุรกิจธนาคาร (นักลงทุนชาวต่างชาติสามารถถือหุ้นส่วนในธนาคารได้เพียงร้อยละ 30 เท่านั้น ยกเว้นกรณีที่ได้รับอนุญาตเป็นพิเศษจากรัฐบาล)
6. บริษัทและบริการนำเที่ยวที่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนามต่ำกว่าร้อยละ 51
7. ธุรกิจและบริการบันเทิงต่างๆ เช่น โรงหนัง/ละคร วงดนตรีสด เป็นต้น
8. ธุรกิจเกมส์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนามต่ำกว่าร้อยละ 51
9. เรือขนส่งสินค้าที่ประดับธงเวียดนามโดยมีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนามต่ำกว่าร้อยละ 51 / บริการขนส่งสินค้าโดยเรือคอนเทนเนอร์ที่ไม่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนาม
10. บริการตรวจศุลกากรที่ไม่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนาม
11. การคมนาคมทางน้ำภายในประเทศที่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนามต่ำกว่าร้อยละ 51
12. ธุรกิจรถไฟที่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนามต่ำกว่าร้อยละ 51
13. บริการบรรทุกสินค้าขนาดใหญ่ที่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนามขั้นต่ำร้อยละ 49
14. บริการอื่นๆที่สนับสนุนการคมนาคมโดยไม่มีหุ้นส่วนสัญชาติเวียดนาม
นอกจากนั้นแล้ว ธุรกิจเหล่านี้ยังมีข้อกำหนดและเงื่อนไขต่างๆ ของกฎหมายท้องถิ่นที่ต้องปฏิบัติตาม โดยเฉพาะธุรกิจที่ไม่มีรายละเอียดอยู่ในพันธกรณีของเวียดนามในการเปิดการค้าและการบริการเสรีภายใต้กฎ องค์การการค้าโลก ดังนั้น นักลงทุนจึงควรศึกษาหาข้อมูลมาอย่างละเอียดเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาที่อาจเกิดขึ้น ทั้งนี้ สถานกงสุลใหญ่ ณ นครโฮจิมินห์แนะนำให้ผู้ที่สนใจมาลงทุนในประเทศเวียดนามศึกษาและปฎิบัติตามกฎหมายและข้อกำหนดต่างๆ ของรัฐบาลเวียดนาม
แหล่งที่มา : บริษัท PLF Law Firm หนังสือพิมพ์ Viet Nam News วันที่ 14 มิถุนายน 2560 หน้า 15
ศูนย์ข้อมูลธุรกิจไทยในนครโฮจิมินห์
วันที่ 21 มิถุนายน 2560